Związek tłumionych emocji z dolegliwościami fizycznymi.

Ciało jako głośnik duszy

Współczesna medycyna coraz częściej uznaje to, co od dawna przeczuwali starożytni lekarze i filozofowie: ciało i umysł nie są odrębnymi bytami, lecz jednym, złożonym systemem. Emocje, których nie potrafimy lub nie chcemy przeżyć, nie znikają — zostają „zapisane” w ciele.Gdy przez dłuższy czas tłumimy gniew, smutek, żal czy strach, ciało zaczyna komunikować się z nami po swojemu — poprzez napięcia mięśni, bóle głowy, kręgosłupa, zaburzenia snu, a nawet poważniejsze schorzenia.

Ból przewlekły to często język ciała, które mówi: „zatrzymaj się i posłuchaj mnie”.

1. Mechanizm psychobiologiczny bólu

Z punktu widzenia neurobiologii emocje są reakcjami fizjologicznymi. W chwili stresu ciało uruchamia tzw. oś HPA (podwzgórze–przysadka–nadnercza), wydzielając hormony stresu: kortyzol i adrenalinę.Jeśli stres jest krótkotrwały, organizm powraca do równowagi.Jeśli jednak napięcie utrzymuje się długo, a emocje nie znajdują ujścia — układ nerwowy i mięśniowy pozostaje w ciągłym stanie gotowości.

Mięśnie, które są „na posterunku”, nie rozluźniają się. Z czasem pojawia się ból – szczególnie w miejscach, które najłatwiej reagują na emocje: kark, barki, żołądek, odcinek lędźwiowy kręgosłupa, głowa.

Ból staje się pamięcią emocji, które nie mogły zostać przeżyte.

2. Psychosomatyka – emocje ukryte w ciele

Psychosomatyka od dziesięcioleci bada, jak emocje wpływają na ciało.Nie chodzi o to, że „choroba jest wymyślona” – wręcz przeciwnie. Objaw jest realny, ale jego źródło bywa psychiczne.Przykłady:

• Ból karku i barków – często to symbol „zbyt dużej odpowiedzialności” lub „noszenia ciężaru innych”.

• Ból w dole pleców – może wskazywać na lęk o bezpieczeństwo, pieniądze, stabilność życiową.

• Migreny – pojawiają się u osób przeciążonych obowiązkami i nadmiernie kontrolujących rzeczywistość.

• Bóle brzucha i jelit – wiążą się z trudnością w „trawieniu” emocji, konfliktów, doświadczeń.

Jak pisał Carl Gustav Jung:

„Dopóki nie uświadomisz sobie nieświadomego, będzie ono kierować twoim życiem, a ty nazwiesz to losem.”

W kontekście psychosomatyki można powiedzieć: dopóki nie uświadomisz sobie emocji, ciało będzie je za ciebie odczuwać.

3. Tłumienie emocji a choroba

Tłumienie emocji to mechanizm obronny, który często wykształcamy w dzieciństwie.Słyszeliśmy: „nie płacz”, „nie złość się”, „bądź grzeczny” – i nauczyliśmy się, że okazywanie emocji grozi odrzuceniem.Z czasem emocje nie znikają, lecz zostają zinternalizowane – przekształcone w napięcie ciała lub chorobę.

Psychobiologia tłumaczy to jako konflikt biologiczny: sytuację, w której emocjonalna potrzeba (np. bezpieczeństwa, przynależności, miłości) pozostaje niezaspokojona.Organizm uruchamia wtedy „program sensowny natury” – reakcję fizjologiczną, która ma przywrócić równowagę.

4. Jak słuchać, gdy ciało mówi

Pierwszym krokiem ku uzdrowieniu jest zatrzymanie się i usłyszenie tego, co mówi ciało.Zamiast natychmiast sięgać po tabletki przeciwbólowe, można zapytać siebie:

• Co czuję, kiedy pojawia się ten ból?

• W jakich sytuacjach się nasila?

• Jakie emocje próbuję ukryć lub kontrolować?

Warto prowadzić dziennik emocji i objawów – często można zauważyć powtarzające się wzorce: np. ból głowy po konflikcie w pracy, napięcie karku po rozmowie z bliską osobą.

Praca z emocjami nie musi być dramatyczna – może być łagodnym procesem obserwacji, akceptacji i uwalniania. Pomagają w tym:

• terapia psychosomatyczna lub psychobiologiczna,

• techniki uważności (mindfulness),

• oddech i praca z ciałem (np. TRE, joga, bioenergetyka),

• wyrażanie emocji poprzez ruch, głos lub sztukę.

5. Ból jako przewodnik, nie wróg

Zamiast traktować ból jak wroga, warto potraktować go jako przewodnika.To sygnał, że jakaś część nas potrzebuje uwagi, troski, akceptacji.

Kiedy emocje zostają zauważone i przeżyte – ciało często przestaje „krzyczeć”.Nie zawsze oznacza to natychmiastowe uzdrowienie, ale jest to początek prawdziwej transformacji – od rozdzielenia do jedności.

Uzdrowienie przez świadomość

Ból przewlekły może być bramą do głębszego poznania siebie.Za każdym napięciem kryje się historia — często nieopowiedziana, nieprzeżyta, zapomniana.Kiedy zaczynamy słuchać, ciało przestaje walczyć, a zaczyna współpracować.

Jak powiedział dr John Sarno, pionier medycyny psychosomatycznej:

„Nie lecz ciała, zanim nie wysłuchasz jego historii.”

Bo czasem wystarczy właśnie to – wysłuchać, by zacząć naprawdę się leczyć.

Skontaktuj się z nami